ਕਵੀ ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦਿਲ ਜਨਮ ਦਿਹਾੜੇ ’ਤੇ ਸਮਾਗਮ

ਨਾਬਰੀ ਅਤੇ ਸੰਗਰਾਮ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ
ਧਰਤੀ ਦੇ ਦਿਲ ’ਚੋਂ ਉੱਗੀ ‘ਦਿਲ’ ਦੀ ਕਵਿਤਾ

ਜਲੰਧਰ

11 ਅਪ੍ਰੈਲ 1943 ਨੂੰ ਮਾਂ ਚਿੰਤ ਕੌਰ, ਪਿਤਾ ਰੌਣਕੀ ਰਾਮ ਦੇ ਘਰ ਕੰਗ ਮੁਹੱਲਾ ਸਮਰਾਲਾ ਵਿਖੇ ਜਨਮੇ ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦਿਲ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਹਾੜੇ ’ਤੇ ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਯਾਦਗਾਰ ਹਾਲ ’ਚ ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦਿਲ ਦੀ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ ਅਤੇ ਕਾਵਿ ਰਚਨਾ ਸੰਸਾਰ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੰਜ਼ੀਦਾ ਵਿਚਾਰਾਂ ਹੋਈਆਂ।
ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਯਾਦਗਾਰ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਸਕੱਤਰ ਚਰੰਜੀ ਲਾਲ ਕੰਗਣੀਵਾਲ ਨੇ ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦਿਲ ਨੂੰ ਉਬਲਦੇ ਲੋਹੇ ਦੀ ਕੁਠਾਲੀ ’ਚੋਂ ਕੁੰਦਨ ਬਣਕੇ

ਨਿਕਲਿਆ ਕਵੀ ਦੱਸਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ 1971-72 ਦੇ ਦੌਰ ’ਚ ਅਸੀਂ ਭੱਠਿਆਂ ’ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦਿਲ ਅਤੇ ਗੁਰਦਾਸ ਰਾਮ ਆਲਮ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਮਾਂ ਸੁਣਾਇਆ ਕਰਦੇ ਤਾਂ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਉਪਰ ਚਿੰਤਨ ਅਤੇ ਵਿਦਰੋਹ ਦੀਆਂ ਤਰੰਗਾਂ ਸਾਫ਼ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ।
ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿੰਗ ਦੇ ਕਨਵੀਨਰ ਅਮੋਲਕ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਪਣੇ ਸੀਰੀ ਰਲ਼ੇ ਬਾਪ ਕੋਲ ਖੇਤ ਗਏ ਬਚਪਨ ਉਮਰ ਦੇ ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦਿਲ ਦੇ ਪਿੰਡੇ ’ਤੇ ਜਾਗੀਰੂ ਹੈਂਕੜ ’ਚ ਗ੍ਰਸੇ ਚੌਧਰੀ ਵੱਲੋਂ ਮਾਰੀਆਂ ਛਮਕਾਂ ਉਸਦੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਸਿਆੜ ਹੋ ਨਿਬੜੀਆਂ। ਅਮੋਲਕ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨਕਲਾਬੀ ਕਵੀ ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦਿਲ, ਉਦਾਸੀ ਅਤੇ ਪਾਸ਼ ਲੋਕ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕ ਮੁਕਤੀ ਦੇ ਕਾਜ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰਨਾਈ ਇੱਕ ਜ਼ਿੰਦ ਇੱਕ ਜਾਨ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਅੰਦਰ ਇਸ ਤੋਂ ਰੌਸ਼ਨੀ ਲੈਂਦਿਆਂ ਚੌਤਰਫ਼ੀ ਹਨੇਰਗਰਦੀ ਦੇ ਹਨੇਰ ਨੂੰ ਲੰਗਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਕਮੇਟੀ ਮੈਂਬਰ ਦੇਵ ਰਾਜ ਨਯੀਅਰ, ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰੀ ਕੋਛੜ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ’ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਧਰਤੀ ਦੇ ਦਿਲ ’ਤੇ ਲਿਖੀ ਦਿਲ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਸਦਾ ਨਾਬਰੀ, ਸੰਗਰਾਮ ਅਤੇ ਲੋਕ ਮੁਕਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣਕੇ ਜਗਦੀ ਰਹੇਗੀ। ਪਰਮਜੀਤ ਕਲਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦਿਲ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਤਰਕਸੰਗਤ, ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿਓ ਦਾ ਪੈਗ਼ਾਮ ਦਿੰਦੀ ਕਵਿਤਾ ਹੈ।
ਇਸ ਸਮਾਗਮ ’ਚ ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸੰਗਕਤਾ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ਼ ਵਿੱਚ ਸਾਰਥਕਤਾ ਉੱਪਰ ਵੀ ਚਰਚਾ ਹੋਈ।